نسیبه فروزان "رئیس گروه ابزارهای مالی برق معاونت بازار برق" گفت: براساس سیاست های وزارت نیرو، راه اندازی معاملات برق در تابلو برق آزاد بورس انرژی با هدف جلب مشارکت و ترغیب بخش خصوص برای سرمایه گذاری در تولید برق برای کاهش ناترازی برق و همچنین امکان تأمین برق پایدار برای مصرف کنندگان در دستور کار شرکت مدیریت شبکه برق ایران قرار گرفت.
به گزارش معاونت بازار برق؛ نسیبه فروزان"رئیس گروه ابزارهای مالی برق معاونت بازار برق" در تشریح اقدامات انجام شده برای انجام معاملات برق در تابلو برق آزاد، گفت: با توجه به اینکه مقررات حاکم بر تابلو برق آزاد و ضوابط عرضه ی برق نیروگاه های مقیاس کوچک در 28 اسفند ماه (1403)سال گذشته ابلاغ شد، در ابتدای سال جاری تعداد بسیار زیادی از نیروگاه های مقیاس کوچک درخواست عرضه در تابلوی برق آزاد را داشتند. بر اساس مقررات تدوین شده از سوی وزارت نیرو، نیروگاه های مقیاس کوچک بر اساس نوع قراردادشان، امکان عرضه ی 50 تا 70 درصد برق تولیدی خود را در تابلو برق آزاد بورس انرژی دارند.
وی ادامه داد: بر این اساس دفتر معاملات خارج از بازار برق، در حداقل زمان ممکن در روزهای نخست فروردین ماه سال جاری، برنامه ریزی های لازم را برای انجام اقدامات مورد نیاز جهت حضور این نیروگاه ها در بورس را انجام داد. در ابتدای امر به دلیل اینکه نیروگاه های مقیاس کوچک، عرضه کنندگان جدیدی در بورس انرژی بودند و نیاز به پذیرش در بورس انرژی داشتند، فرآیند پذیرش این نیروگاه ها با شرکت بورس انرژی هماهنگ و طراحی شد. همچنین راه اندازی معاملات در یک تابلو ی جدید در بورس انرژی نیازمند تعریف سیستم کدینگ جدید برای تفکیک و شناسایی معاملات و نیز بازیگران در این تابلو نسبت به سایر تابلوهای بورس مانند تابلو برق سبز و تابلو عادی بود که طراحی و هماهنگی این موارد با شرکت سپرده گذاری مرکزی و اوراق بهادار و تسویه وجوه جهت ایجاد ساختار مورد نیاز انجام شد. به صورت همزمان با اقدامات فوق، با توجه به اینکه نیروگاه های تولید پراکنده با برق های منطقه ای قرارداد دارند لذا دفتر معاملات خارج از بازار برق نسبت به ایجاد زیرساخت لازم برای تبادل اطلاعات با شرکت های برق منطقه ای اقدام کرد تا داده های مورد نیاز برای صدور معرفی نامه نیروگاه به بورس و پذیرش این نیروگاه ها برای عرضه در تابلو برق آزاد در کوتاه ترین زمان در اختیار دفتر معاملات خارج از بازار برق قرار بگیرد.
رئیس گروه ابزارهای مالی برق در ادامه افزود: در همین مدت، آموزش های مورد نیاز برای شرکت های برق منطقه ای و سایر فعالان بازار برق نیز برگزار شد. به واسطه ی اقدامات فوق و صدور معرفی نامه به بورس برای نیروگاه ها در متوسط زمان کمتر از یک روز توسط گروه ابزارهای مالی، حضور نیروگاه ها در بورس در حداقل زمان میسر شد و رکورد تاریخی در ارزش معاملات روزانه برق در بورس انرژی در روز ۳۰ فروردین ماه 1404 با رقمی بیش از 1800 میلیارد تومان رقم خورد که تابلوی برق آزاد سهم بسزائی در ثبت این رکورد تاریخی در صنعت برق کشور داشتند.
نسیبه فروزان در مورد آمار معاملات در شش ماه اول تابلو برق آزاد بورس بیان کرد: تا پایان شهریور ماه سال جاری 220 نیروگاه اعم از مقیاس کوچک و بزرگ در بورس انرژی پذیرش شدند که امکان عرضه ی حدود 900 مگاوات در تابلو برق آزاد دارند. حجم معاملات تابلوی آزاد در شش ماه اول سال جاری 2۸۹۴ میلیون کیلووات ساعت با ارزشی بالغ بر 19100 میلیارد تومان بوده است. در طی این مدت معاملات با متوسط قیمت 6600 تومان در تابلو برق آزاد انجام شده است. انرژی خالص تولیدی نیروگاههای مقیاس کوچک در شش ماه اول سال جاری نسبت به مدت مشابه رشد 32 درصدی داشته است.
ایشان در بیان اقدامات مورد نیاز پس از انجام معاملات برق در بورس گفت: پس از انجام معاملات در بورس می بایست حجم برق فروخته شده توسط نیروگاه ها در اختیار برق های منطقه ای قرار گیرد تا بر اساس آن وضعیت عمل به تعهدات در بورس، بررسی و صورتحساب نیروگاه صادر شود. در همین راستا زیر ساخت تبادل این داده ها با برق های منطقه ای فراهم شد. از آنجایی که خریداران برق در تابلو برق آزاد به میزان برق خریداری شده مشمول برنامه های مدیریت بار در ایام ناترازی نمی شوند، لذا به صورت مستمر اطلاعات مشترکانی که به میزان خرید از تابلو برق آزاد معاف از مدیریت بار در ایام ناترازی هستند، برای مرکز مدیریت بار شرکت مدیریت شبکه و نیز شرکت های برق منطقه ای ارسال می شود.
رئیس گروه ابزارهای مالی برق در خصوص چشم انداز این بازار بیان کرد: از آنجایی که علاوه بر نیروگاه های مقیاس کوچک، بر اساس ابلاغیه ی وزیر محترم نیرو، نیروگاه های حرارتی و برق آبی جدیدالاحداث و نیز نیروگاه های حرارتی موجود در شبکه که دارای قرارداد خرید تضمینی نبوده و گواهی ظرفیت نیز نفروخته باشند، امکان عرضه در تابلو برق آزاد را دارند، لذا فضای معاملات برق در این تابلو می تواند اطمینان به سرمایه گذاری در صنعت برق را برای بخش خصوصی افزایش دهند.